Waarom steeds meer Nederlanders emigreren: de echte redenen achter de stijgende vertrekkers

Vroeger was emigreren iets voor avonturiers, gepensioneerden of mensen die in de liefde rolden. Vandaag is het een massaler fenomeen. Nederland ziet jaar na jaar meer inwoners vertrekken, zowel tijdelijk als definitief. Het is geen hype, geen TikTok-trend en geen “even proberen”. Het is een verschuiving die diep in de samenleving geworteld zit.

Bij Staete Vrijdaggevoel spreken we elke week ondernemers die twijfelen, plannen maken of zelfs al verhuisd zijn. De redenen zijn zelden oppervlakkig. Vaak gaat emigratie niet over “weg willen”, maar over “ergens anders beter passen”.
In dit artikel zoemen we in op die onderliggende bewegingen — en delen we inzichten die we ook in onze videoreeksen Over de Grens, Onder de Prijs en De wereld is je werkplek terugzien wanneer we Nederlanders in Hongarije, Thailand, Portugal of elders interviewen.

De oplopende kosten: van knelpunt naar drempel

Nederland is een prachtig, goed georganiseerd land. Maar het is ook duur. Niet een beetje duur — structureel duur. Wonen is voor velen de grootste factor: de huizenprijzen blijven hoog, huren stijgen sneller dan lonen, en starters staan vaak jarenlang stil.

Door die druk ontstaat een realiteit waarin veel Nederlanders het gevoel hebben dat ze financieel vooral “aan het overleven” zijn, zelfs met een degelijk inkomen. Wat vroeger een leefbare middenklasse was, voelt voor velen vandaag als een gewrongen middenpositie: je verdient genoeg om niet te klagen, maar te weinig om vooruit te raken.

Wie een paar weken rondreist in Oost-Europa of Zuidoost-Azië, ziet het verschil snel.
Niet omdat alles daar spotgoedkoop is, maar omdat de verhouding tussen inkomen en kosten anders ligt. En die vergelijking blijft knagen wanneer je terugkomt in Nederland.

Veel emigranten zeggen hetzelfde tijdens interviews in onze videoformats:
“Het gaat mij niet om rijk worden. Het gaat om ademruimte.”

Woonkwaliteit en ruimte: het verlangen naar rust

De woningnood speelt niet alleen financieel, maar ook emotioneel. Mensen willen ruimte — voor zichzelf, voor hun gezin, voor hun werk. In veel bestemmingen die we bezoeken voor Over de Grens, Onder de Prijs ligt de lat anders: grotere woningen, meer natuur, minder verkeersdrukte, minder herrie.

In Hongarije, Spanje of Portugal zien Nederlanders dat een huis met tuin, werkkamer én leefruimte daar geen onbereikbare luxe is, maar een normaal uitgangspunt. Het voelt alsof je een hoofdstuk opent dat in Nederland nauwelijks nog geschreven wordt.

Niet iedereen wil groot of landelijk wonen. Maar iedereen wil:

• Minder ruis
• Meer rust
• Meer balans in privé en werk

Emigreren wordt dan minder een vlucht en meer een zoekopdracht naar een leven dat trager, ruimer en menselijker voelt.

De mentaliteitskwestie: zoeken naar een ander tempo

Wat veel emigranten benoemen — soms stilletjes, soms luid — is het gevoel dat Nederland “te snel” geworden is. Drukte, planning, volle agenda’s, regels, prestatiedruk: het zijn geen individuele problemen, maar structurele kenmerken geworden.

In onze video’s horen we vaak zinnen als:

• “Het leven hier voelt minder gehaast.”
• “Ik heb weer tijd om te ademen.”
• “De mensen nemen hier meer tijd voor elkaar.”

Dat gaat niet over zon of strand, maar over ritme: het tempo van de dag, de omgang met elkaar, de verwachtingen op de werkvloer. Voor veel Nederlanders is emigreren simpelweg een manier om opnieuw de regie te pakken over hoe snel of traag hun leven loopt.

De opkomst van remote werken: grenzen vervagen

Tien jaar geleden was remote werken iets voor programmeurs en digitale creatievelingen. Vandaag is het mainstream. En precies dat heeft de emigratiecijfers beïnvloed.

Steeds meer Nederlanders kunnen:

• Volledig remote werken
• Hybride werken
• Projectmatig op afstand werken

Daardoor ontstaat een tussenvorm die we in De wereld is je werkplek uitgebreid laten zien: geen klassieke emigratie, maar flex-migratie. Mensen verhuizen voor een paar maanden, keren terug, vertrekken opnieuw — en bouwen zo een leven dat niet meer aan één land gebonden is.

Voor ondernemers is die vrijheid nog groter. Een laptop, betrouwbare wifi, videocalls en een goed tijdsmanagement volstaan vaak om dezelfde omzet te blijven draaien vanuit het buitenland. Het besef dat “Nederland niet meer verplicht is” maakt dat veel mensen het gesprek over emigratie überhaupt durven te voeren.

De zoektocht naar betere leefkwaliteit: gezondheid, klimaat en sociale balans

Wanneer Nederlanders emigreren, speelt geld een rol — maar nooit de hoofdrol. Een opvallend deel van de emigranten vertrekt om redenen die nauwelijks in statistieken te vangen zijn:

• Een gezonder ritme
• Rustiger verkeer
• Een veiliger gevoel voor kinderen
• Meer natuur
• Meer tijd voor gezin of hobby’s
• Meer zonlicht en minder grijze winters

Zeker in onze interviews met gezinnen die verhuisden naar Spanje, Portugal of Hongarije, valt op hoe vaak “tijd” en “gezin” worden genoemd. Niet als cliché, maar als een fundamentele levensprioriteit die in Nederland onder druk staat.

Bij ondernemers speelt nog iets anders: creativiteit. Veel van hen zeggen dat ze beter nadenken, scherper werken en minder snel “opbranden” wanneer ze in het buitenland verblijven. Een omgeving kan dus méér dan je financiën veranderen; het kan je volledige manier van ondernemen beïnvloeden.

De Nederlandse regelgeving: voorspelbaar maar soms verstikkend

Nederland staat bekend om orde, degelijkheid en duidelijkheid. Toch is precies die structuur voor sommige mensen een reden om te vertrekken. Niet omdat regels slecht zijn, maar omdat de stapeling ervan soms groot wordt. Ondernemers ervaren bijvoorbeeld:

• Administratieve druk
• Complexe regelgeving voor simpele zaken
• Trage processen
• Weinig flexibiliteit bij uitzonderingen

In onze gesprekken met Nederlandse ondernemers in het buitenland horen we vaak dat het niet gaat om “regelvrij willen leven”, maar om ademruimte in de uitvoering. Minder loketten, minder schakels, minder formulieren — en dat maakt ondernemen elders soms lichter.

De rol van media, inspirerende voorbeelden en herkenning

In het afgelopen decennium is het beeld van emigreren sterk veranderd. Wat vroeger een sprong in het diepe was, is vandaag een gewaardeerde levenskeuze. YouTube-kanalen, podcasts en online communities — waaronder onze eigen formats — zorgen voor herkenning:

• Je ziet mensen zoals jij.
• Je leert van hun fouten.
• Je ziet dat emigreren wél kan zonder alles achter te laten.
• Je ziet dat niemand perfect gestart is.

Het normaliseert de gedachte dat je ergens anders een nieuwe start kan maken of een beter passend leven kan opbouwen. Niet omdat Nederland slecht is, maar omdat de wereld simpelweg groot is.

Wat onze videoformats hierover onthullen

Bij het artikel over geo-arbitrage verwezen we rechtstreeks naar onze video’s.
In dit artikel doen we dat anders: hier delen we wat we uit die video’s geleerd hebben.

In Over de Grens, Onder de Prijs — waar we o.a. Hongarije en Spanje bezoeken — valt één ding op: Nederlanders die emigreren hebben geen uniforme motivatie. Ze vertrekken niet allemaal voor zon, niet allemaal voor ruimte, niet allemaal voor geld. Wat ze delen is iets fundamentelers: de behoefte om hun leven opnieuw te ontwerpen, zonder de beperkingen die ze in Nederland voelen.

In De wereld is je werkplek, waar we remote werk en digitale flexibiliteit verkennen, zien we weer een ander patroon: veel mensen willen niet permanent emigreren, maar wél regelmatiger reizen, overwinteren of langere periodes buiten Nederland doorbrengen. Het zijn geen emigranten in klassieke zin, maar hun levenskeuzes beïnvloeden wél de emigratiestatistieken — omdat ze vaker weg zijn, langer weg zijn en soms uiteindelijk tóch blijven.

Onze videoformats tonen dat emigreren geen eindpunt is, maar een proces dat vaak begint met één simpele vraag:
“Hoe wil ik dat mijn leven er binnen vijf jaar uitziet?”

Conclusie: waarom de emigratiecijfers stijgen

Nederlanders emigreren de laatste jaren vaker omdat de omstandigheden veranderd zijn — zowel in Nederland als daarbuiten. De wereld is toegankelijker, werk is mobieler, de kosten verschillen zijn groter, en de behoefte aan leefkwaliteit is urgenter geworden.

Daarbovenop komt een nieuw besef: je mag je leven opnieuw vormgeven. Je hoeft niet vast te zitten aan één land, één tempo of één manier van werken.

En wie die stap wil verkennen — tijdelijk, hybride of definitief — vindt in de verhalen van anderen vaak de bevestiging dat het kán.